10 Longest River in India: ভাৰতৰ সবাতোকৈ দীঘল নদীসমূহ
ডিজিটেল ডেস্ক: কোনো এখন ঠাইৰ সভ্যতা-সংস্কৃতিৰ পৰিচয় বহন কৰে নদ-নদীসমূহে।এই নদীসমূহে ৰাজ্য তথা দেশখনৰ প্ৰাকৃতিক পৰিবেশ বৃদ্ধি কৰাৰ ক্ষেত্ৰটো গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰি আহিছে।ভাৰতত বহুকেইখন উল্লেখনীয় নদী আছে।ভাৰতৰ আটাইতকৈ দীঘল নদীকেইখনৰ বিষয়ে আজি জানো আহক-
নদীৰ নাম ভাৰতত দৈৰ্ঘ্য (কিলোমিটাৰ) মুঠ দৈৰ্ঘ্য (কিলোমিটাৰ)
গঙ্গা ২৫২৫ ২৫২৫
গোদাৱৰী ১৪৬৫ ১৪৬৫
কৃষ্ণা ১৪০০ ১৪০০
যমুনা ১৩৭৬ ১৩৭৬
নৰ্মদা ১৩১২ ১৩১২
সিন্ধু ১১১৪ ৩১৮০
ব্ৰহ্মপুত্ৰ ৯১৬ ২,৯০০
মহানদী ৮৫০ ৮৫০
কাবেৰী ৮০৫ ৮০৫
তাপ্তি ৭২৪ ৭২৪
গংগা নদী
গংগা ভাৰতৰ মুখ্য নদী।এই নদীখন উত্তৰাখণ্ডৰ গঙ্গোত্ৰী হিমবাহৰ পৰা ওপৰলৈ উঠি পশ্চিমৰ পৰা পূৱ দিশলৈ প্ৰবাহিত হৈছে।গংগা নদী উত্তৰাখণ্ড, উত্তৰ প্ৰদেশ, বিহাৰ, ঝাৰখণ্ড আৰু পশ্চিম বংগ ৰাজ্যৰ মাজেৰে পাৰ হৈছে। সভ্যতাবোৰে সদায়েই নদীৰ পাৰত বসতি স্থাপন কৰি আহিছে।গংগা ভাৰতৰ বহুকেইখন মুখ্য চহৰ আৰু জিলাৰ মাজেৰে পাৰ হৈ গৈছে।ইয়াৰ ভিতৰত হৃষীকেশ, হৰিদ্বাৰ, ফাৰুখাবাদ, কনৌজ, বিথুৰ, কানপুৰ, জাজমৌ, প্ৰয়াগৰাজ, বাৰাণসী, পাটনা, ভাগলপুৰ, মুৰ্শিদাবাদ, প্লাছে, নবদুপী, কলিকতা, বাৰানগৰ, ৰাজশাহী, ঢাকা, চান্দপুৰ আৰু চিটাগং উল্লেখনীয়।
গোদাৱৰী নদী মহাৰাষ্ট্ৰ জিলাৰ নাছিকৰ ট্ৰিয়াম্বকেশ্বৰৰ ব্ৰহ্মগিৰি পৰ্বতৰ পৰা উঠি পশ্চিমৰ পৰা পূৱ দিশলৈ বৈ গৈছে।এই নদীখন মহাৰাষ্ট্ৰ, ছত্তীশগড়, তেলেংগানা, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ আৰু উৰিষ্যা ৰাজ্যৰ মাজেৰে পাৰ হৈছে। গোদাৱৰী হৈছে দক্ষিণ ভাৰতৰ আটাইতকৈ দীঘল নদী। ইয়াক ‘দক্ষিণ গংগা’ বুলিও জনা যায়।
কৃষ্ণা নদী
কৃষ্ণা নদীক কৃষ্ণবেণী বুলিও জনা যায়। ই মহাৰাষ্ট্ৰৰ চাটাৰা জিলাৰ জোৰ গাঁৱৰ ওচৰৰ মহাবলেশ্বৰৰ পৰা ওপৰলৈ উঠি পশ্চিমৰ পৰা পূৱ দিশলৈ প্ৰবাহিত হৈছে।কৃষ্ণা নদী মহাৰাষ্ট্ৰ, কৰ্ণাটক, তেলেংগানা আৰু অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ ৰাজ্যৰ মাজেৰে পাৰ হৈছে।
যমুনা নদীক ‘জুমনা’ আৰু ‘জামনা’ বুলিও জনা যায়। ই ভাৰতৰ উত্তৰকাশী, উত্তৰাখণ্ডৰ বান্দৰপুচ্ছ শৃংগৰ যমুনোত্ৰীৰ পৰা ওপৰলৈ উঠে আৰু পশ্চিমৰ পৰা পূৱ দিশলৈ প্ৰবাহিত হয়। যমুনা নদী উত্তৰাখণ্ড, হিমাচল প্ৰদেশ, উত্তৰ প্ৰদেশ, হাৰিয়ানা আৰু দিল্লী ৰাজ্যৰ মাজেৰে পাৰ হৈ গৈছে।ই গঙ্গা নদীৰ আটাইতকৈ দীঘল উপনদী। যমুনা ভাৰতৰ আটাইতকৈ দীঘল উপনদী।যমুনা ভাৰতৰ বহুকেইখন মুখ্য চহৰ তথা জিলাৰ মাজেৰে পাৰ হৈ গৈছে যাৰ ভিতৰত আছে যমুনা নগৰ, দিল্লী, ফৰিদাবাদ, মথুৰা, আগ্ৰা, ইটাৱা আৰু প্ৰয়াগৰাজ (এলাহাবাদ)।
নৰ্মদা নদী
নৰ্মদা নদীক ৰেৱা বুলিও জনা যায়। ই মধ্য প্ৰদেশৰ অনুপপুৰৰ অমৰকণ্টকৰ নৰ্মদা কুণ্ডৰ পৰা উঠি পূৱৰ পৰা পশ্চিম দিশলৈ প্ৰবাহিত হৈছে।নৰ্মদা নদী মধ্য প্ৰদেশ, মহাৰাষ্ট্ৰ আৰু গুজৰাট ৰাজ্যৰ মাজেৰে পাৰ হৈ যায়। নৰ্মদাক মধ্য প্ৰদেশ আৰু গুজৰাটৰ জীৱন ৰেখা বুলিও জনা যায়। ই পূৱৰ পৰা পশ্চিমলৈ প্ৰবাহিত হোৱা কেইখনমান ভাৰতীয় নদীৰ ভিতৰত অন্যতম নদী। নৰ্মদাৰ ওপৰত নিৰ্মিত বান্ধবোৰৰ ভিতৰত আছে চৰ্দাৰ সৰোবৰ বান্ধ, বৰগী বান্ধ, ইন্দিৰাসাগৰ আৰু ওমকাৰেশ্বৰ বান্ধ।
সিন্ধু নদী
সিন্ধু নদীক সিন্ধু বুলিও জনা যায়।সিন্ধু নদী তিব্বতীয় মালভূমিৰ এছ এনজি জাংবোৰ পৰা উঠি পূৱৰ পৰা পশ্চিম দিশলৈ প্ৰবাহিত হৈছে।সিন্ধু নদী তিব্বত, জম্মু-কাশ্মীৰ, পঞ্জাৱ, খাইবাৰ পাখতুনখোৱা, সিন্ধু, গিলগিট-বাল্টিস্তানৰ মাজেৰে পাৰ হৈ গৈছে।আটাইতকৈ পুৰণি মানৱ সভ্যতা সিন্ধু সভ্যতা এই নদীৰ পাৰত বসতি স্থাপন কৰিছিল। ইয়াৰ মুখ্য উপনদীসমূহ হৈছে জাংস্কাৰ, চুৰু, চোন, ঝিলাম, চেনাব, ৰবি, বিয়াছ, সতলজ, পাঞ্জনাদ, ঘাগৰ-হাক্ৰা, লুনি, শ্বায়োক, হুঞ্জা, গিলগিট, স্বাত, কুনাৰ, কাবুল, কুৰম, গোমল আৰু ঝোব।
ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদী
ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীক য়াৰলুং চাংপো (চীনত) আৰু চিয়াং বুলিও জনা যায়।হিমালয়ৰ মানস সৰোবৰৰ পৰা ওপৰলৈ উঠে আৰু পশ্চিমৰ পৰা পূব দিশত প্ৰবাহিত হয়।ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদী চীন, ভাৰত আৰু বাংলাদেশৰ মাজেৰে পাৰ হৈছে।ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদী ভাৰতৰ একমাত্ৰ পুৰুষ নদী।ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদী পৃথিৱীৰ নৱম বৃহত্তম নদী আৰু পৃথিৱীৰ ১৫ তম দীঘল নদী।অসমত প্ৰৱেশ কৰাৰ আগতে এই নদীখনক য়াৰলুং চাংপো বুলি কোৱা হয়। বাংলাদেশত ইয়াক যমুনা বুলি কোৱা হয়।পৃথিৱীৰ সৰ্ববৃহৎ নদী দ্বীপ মাজুলী হৈছে অসমৰ ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ নদী দ্বীপ।
মহানদী
মহানদী ছত্তীশগড়ৰ দণ্ডাকৰণ্যৰ চিহাৱা, ধামতাৰীৰ পৰা উঠি পশ্চিমৰ পৰা পূৱ দিশলৈ প্ৰবাহিত হৈছে। মহানদী নদী ছত্তীশগড় আৰু উৰিষ্যা ৰাজ্যৰ মাজেৰে পাৰ হৈছে।মহানদীক উৰিষ্যাৰ দুৰ্দশা বুলি জনা গৈছিল কাৰণ ই ৰাজ্যখনত যথেষ্ট বানপানীৰ সৃষ্টি কৰিছিল। সম্প্ৰতি মহানদীত হীৰাকুদ বান্ধ নিৰ্মাণ কৰি পৰিস্থিতি নিয়ন্ত্ৰণলৈ অনা হৈছে।মহানদীৰ মুখ্য উপনদীবোৰ হৈছে চিওনাথ, মাণ্ড, আইবি, হাচদেও, ওং, পেৰী নদী, জংক, টেলেন।
কাবেৰী নদী
কাবেৰী নদী কৰ্ণাটকৰ পশ্চিম ঘাটৰ কোডাগুৰ তালাকাভেৰীৰ পৰা উঠি পশ্চিমৰ পৰা পূৱ দিশলৈ প্ৰবাহিত হৈছে। কাবেৰী নদী কৰ্ণাটক আৰু তামিলনাডু ৰাজ্যৰ মাজেৰে পাৰ হৈ যায়।
তাপ্তি নদী
তাপ্তি নদীক তাপি বুলিও জনা যায়।এই নদী মধ্য প্ৰদেশৰ বেতুলৰ মুলতাইৰ পৰা উঠি পূৱৰ পৰা পশ্চিমলৈ প্ৰবাহিত হৈছে।তাপ্তি নদী মধ্য প্ৰদেশ, মহাৰাষ্ট্ৰ আৰু গুজৰাট ৰাজ্যৰ মাজেৰে পাৰ হৈছে। কাবেৰীৰ মুখ্য উপনদী হৈছে হাৰাংগী, হেমাৱতী, চিমছা,আৰ্কাৱতী, লক্ষ্মণ তীৰ্থ, কাবিনি, ভৱানী, নয়াল, অমৰাৱতী আৰু ময়াৰ। ভাৰত চৰকাৰে কাবেৰী আৰু ইয়াৰ উপনদীসমূহত কৃষ্ণ ৰাজা সাগৰ বান্ধ, নল্লাথাংগল বান্ধ আৰু মেট্টুৰ বান্ধ নামৰে বান্ধ আৰু পানীৰ জলাশয় নিৰ্মাণ কৰিছে।
