ৰাজ্যসভাত ভাৰতীয় বন্দৰ বিধেয়ক, ২০২৫ গৃহীত : ঔপনিৱেশিক যুগৰ আইনৰ স্থানত নতুন আইনৰ পথ প্রশস্ত

ডিজিটেল সংবাদ, নতুন দিল্লী : ৰাজ্যসভাই সোমবাৰে ভাৰতীয় বন্দৰ বিধেয়ক, ২০২৫ গৃহীত কৰে, যি এখন ব্যাপক সংস্কাৰমূলক বিধেয়ক। যাৰ লক্ষ্য হৈছে ১৯০৮ চনৰ ভাৰতীয় বন্দৰ আইনৰ স্থানত নতুন আৰু আধুনিক আইনী পৰিকাঠামোৰ প্ৰৱৰ্তন কৰা। 

ইয়াৰ ফলত এশ বছৰৰো অধিক সময় ধৰি চলি অহা ঔপনিৱেশিক নিয়মৰ অৱসান ঘটিব। উল্লেখ্য যে, কেন্দ্ৰীয় বন্দৰ, জাহাজ পৰিবহণ আৰু জলপথ মন্ত্রী সর্বানন্দ সোণোৱালে এই বিধেয়ক উচ্চ সদনত গৃহীত কৰাৰ বাবে প্রস্তাৱ আগবঢ়াইছিল।

এই বিধেয়ক ইতিমধ্যে লোকসভাত গৃহীত হৈছে আৰু শীঘ্ৰেই ৰাষ্ট্ৰপতিৰ সন্মতিৰ বাবে প্ৰেৰণ কৰা হ'ব। আইন হিচাপে কার্যকৰী হ'লে এই বিধেয়কে ভাৰতৰ বন্দৰসমূহৰ ব্যৱস্থাপনাত আমূল পৰিৱৰ্তন আনিব, বন্দৰ নিৰ্ভৰ উন্নয়নৰ বাবে কেন্দ্ৰ-ৰাজ্যৰ সমন্বয় শক্তিশালী কৰিব আৰু দেশৰ বাণিজ্যিক উচ্চাকাংক্ষাৰ বাবে গুৰুত্বপূর্ণ এই খণ্ডত বিনিয়োগকাৰীৰ আস্থা বৃদ্ধি কৰিব। 

কেন্দ্ৰীয় মন্ত্রী সর্বানন্দ সোণোৱালে এই পদক্ষেপক 'ভাৰতৰ সামুদ্রিক সম্ভাৱনা উন্মুক্ত কৰাৰ দিশত এক সংস্কাৰমূলক মাইলৰ খুঁটি' হিচাপে অভিহিত কৰে। "বন্দৰসমূহ কেৱল পণ্যৰে প্ৰৱেশদ্বাৰ নহয়, ই হৈছে বৃদ্ধি, নিয়োগ আৰু বহনক্ষম উন্নয়নৰ ইঞ্জিন। 

ভাৰতীয় বন্দৰ বিধেয়ক, ২০২৫ৰ জৰিয়তে ভাৰত বিশ্বৰ সামুদ্রিক প্রাণকেন্দ্ৰ হোৱাৰ দিশে আৰু এখোজ অগ্ৰসৰ হৈছে," বুলি সোণোৱালে উচ্চ সদনত কয়। তেখেতে লগতে কয়, "এই সংস্কাৰ মাননীয় প্রধানমন্ত্রী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ দূৰদৰ্শী দৃষ্টিভংগীৰ প্ৰতিফলন। 

তেখেতৰ নির্ণায়ক নেতৃত্বই নিশ্চিত কৰিছে যে ভাৰতে ঔপনিৱেশিক যুগৰ বোজা ত্যাগ কৰি আধুনিক, সমসাময়িক, আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয়ভাৱে সংগতিপূর্ণ আৰু ভৱিষ্যতৰ বাবে সুপৰিকল্পিত নীতি গ্ৰহণ কৰিছে।" বিগত ১০ বছৰত ভাৰতৰ সামুদ্রিক খণ্ডৰ ব্যাপক সম্প্ৰসাৰণ ঘটিছে। 

২০২৪-২৫ বিত্তীয় বৰ্ষত প্রধান বন্দৰসমূহত পণ্যৰ পৰিচালনা ৮৫৫ মিলিয়ন টনত উপনীত হৈ এক নতুন অভিলেখ সৃষ্টি কৰিছে। তাৰ বিপৰীতে ২০১৪-১৫ বিত্তীয় বর্ষত আছিল ৫৮১ মিলিয়ন টন। 

একে সময়ত বন্দৰৰ ক্ষমতা প্রায় ৮৭ শতাংশ বৃদ্ধি পাইছে। জাহাজৰ গড় টার্ণ এৰাউণ্ড সময় ৪৮ ঘণ্টাত উপনীত হৈছে, যি বিশ্বব্যাপী মানৰ সৈতে সংগতিপূর্ণ।

উপকূলীয় জাহাজ পৰিবহণৰ পৰিমাণ দ্বিগুণৰো অধিক বৃদ্ধি পাই ১১৮ শতাংশ বৃদ্ধি পাইছে, আৰু অভ্যন্তৰীণ জলপথত পণ্যৰ পৰিবহণ প্রায় সাতগুণ বৃদ্ধি পাইছে। ভাৰতীয় বন্দৰসমূহে এতিয়া বিশ্বব্যাপী স্বীকৃতি লাভ কৰিছে, য'ত নটা বন্দৰে বিশ্ব বেংকৰ কন্টেইনাৰ প'ৰ্ট পাৰফর্মেন্স ইণ্ডেক্সত স্থান পাইছে।

ভাৰতীয় বন্দৰ বিধেয়ক, ২০২৫ৰ জৰিয়তে সামুদ্রিক ৰাজ্যিক উন্নয়ন পৰিষদ (মেৰিটাইম ষ্টেট ডেভেলপমেন্ট কাউন্সিল) ক এক সংবিধানিক পৰামৰ্শদাতা সংস্থা হিচাপে গঠন কৰা হৈছে, যিয়ে কেন্দ্ৰ আৰু উপকূলীয় ৰাজ্যসমূহৰ মাজত সমন্বয় সাধন কৰিব বুলি কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰীগৰাকীয়ে জানিবলৈ দিয়ে।

তেওঁ আৰু কয়- উপকূলীয় ৰাজ্যসমূহক ৰাজ্যিক সামুদ্রিক ব'ৰ্ড (ষ্টেট মেৰিটাইম ব'ৰ্ড) গঠনৰ ক্ষমতা প্রদান কৰা হ'ব। যাৰ ফলত ভাৰতৰ ১২টা প্রধান আৰু ২০০ৰো অধিক অ-প্রধান বন্দৰত স্বচ্ছ শাসন ব্যৱস্থা কার্যকৰী হ'ব। এই বিধেয়কৰ ফলশ্ৰুতিত সময়োপযোগী খণ্ড-নির্দিষ্ট সমাধানৰ বাবে বিবাদ সমাধান সমিতিও গঠন কৰা হ'ব।

এই আইনে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰিৱেশ সম্পৰ্কীয় সম্মিলনৰ সৈতে সংগতি বাধ্যতামূলক কৰিছে, লগতে বন্দৰসমূহক জৰুৰীকালীন প্রস্তুতি ব্যৱস্থা বজাই ৰখাৰ নিৰ্দেশ দিব। ডিজিটেলাইজেচন এই বিধেয়কৰ এক অন্যতম গুৰুত্বপূৰ্ণ উপাদান। য'ত মেৰিটাইম চিংগল উইণ্ড' আৰু উন্নত জাহাজ ট্রেফিক ব্যৱস্থাৰ দৰে পদক্ষেপে দক্ষতা বৃদ্ধি কৰিব, বাধাসমূহ হ্ৰাস কৰিব আৰু খৰচ হ্ৰাস কৰিব।

মন্ত্ৰী সোণোৱালে কয় যে, এই সংস্কাৰসমূহে ভাৰতক বিশ্বৰ শীৰ্ষ বন্দৰ ৰাষ্ট্ৰসমূহ যেনে ছিংগাপুৰ, দক্ষিণ আফ্রিকা, ইউৰোপীয়ান ইউনিয়নৰ সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহ আৰু আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ সৈতে সমান্তৰালকৈ আগুৱাই যোৱাৰ বাবে সুসজ্জিত কৰিছে।

"প্রধানমন্ত্রী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ দূৰদৰ্শী দৃষ্টিভংগীয়ে আমাক আমাৰ দেশৰ সামুদ্রিক খণ্ডৰ প্ৰকৃত সম্ভাৱনা মুকলি কৰিবলৈ সক্ষম কৰিছে। যাৰ ফলত ভাৰত ২০৪৭ চনৰ ভিতৰত বিশ্বৰ আগশাৰীৰ সামুদ্রিক ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে উজলি উঠাৰ লক্ষ্যৰ দিশে ক্ষিপ্ৰতাৰে অগ্ৰসৰ হৈছে।” 

তেওঁ আৰু কয় যে এই বিধেয়ক কেৱল দক্ষতাৰ বিষয়েই নহয়, ই ৰাজ্য আৰু কেন্দ্ৰৰ মাজত অংশীদাৰিত্বৰ বিষয়ো সামৰি ল'ব। ইয়ে বন্দৰ নিৰ্ভৰ বৃদ্ধিত একেলগে কাম কৰাৰ নিশ্চয়তা প্রদান কৰিব।

মোদী চৰকাৰে বন্দৰ নিৰ্ভৰ উন্নয়নক 'অমৃতকাল'ৰ ৰ'ডমেপৰ এক মুখ্য উপাদান হিচাপে গঢ়ি তুলিছে। এই নতুন আইনে বাণিজ্যিক প্রতিযোগিতা বৃদ্ধি কৰিব, ব্যক্তিগত বিনিয়োগ আকৰ্ষিত কৰিব, নিয়োগ সৃষ্টি কৰিব আৰু ভাৰতৰ জাহাজ পৰিবহণ আৰু বন্দৰ কাৰ্যকলাপত বহনক্ষম উন্নয়ন সন্নিৱিষ্ট কৰিব।

উল্লেখযোগ্য যে, ৰাজ্যসভাৰ অনুমোদনৰ সৈতে, ভাৰতীয় বন্দৰ বিধেয়ক, ২০২৫ক স্বাধীন ভাৰতৰ সামুদ্রিক ইতিহাসৰ অন্যতম গুৰুত্বপূৰ্ণ আইনী সংস্কাৰ হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে।