ডিজিটেল ডেস্কঃ শনিবাৰে চৰকাৰে প্ৰকাশ কৰা তথ্য অনুসৰি ভাৰতৰ মুঠ বনাঞ্চল আৰু গছৰ আৱৰণ ১,৪৪৫ বৰ্গ কিলোমিটাৰ বৃদ্ধি পাইছে । যিটো দিল্লীৰ সমতুল্য এলেকা ৮২৭,৩৫৭ বৰ্গ কিলোমিটাৰ বা দেশখনৰ ভৌগোলিক এলেকাৰ ২৫.১৭% হৈছে।
ভাৰতৰ বন জৰীপৰ শেহতীয়া দ্বিবাৰ্ষিক বনাঞ্চলৰ অৱস্থাৰ প্ৰতিবেদন এবছৰতকৈও অধিক পলম হোৱাত দেখা গৈছে যে ভাৰতৰ সেউজ আৱৰণ বৃদ্ধি পাই ইয়াৰ ভৌগোলিক ক্ষেত্ৰফলৰ ২৫.১৭% অংশ সামৰি লোৱা হৈছে যদিও অধিক বৃদ্ধি (১৫৬.৪১ বৰ্গ কিলোমিটাৰৰ ভিতৰত ১৪৯.১৩ বৰ্গ কিলোমিটাৰ কি.মি.) বাগিচা আৰু কৃষি বনানীকৰণৰ জৰিয়তেহে হৈছে । প্ৰাকৃতিক অৰণ্যৰ বৃদ্ধিৰ হাৰ তুলনামূলকভাৱে কম ।
একে সময়তে যোৱা দশকত ৯২ হাজাৰ বৰ্গ কিলোমিটাৰতকৈ অধিক প্ৰাকৃতিক বনাঞ্চল ঘন শ্ৰেণীৰ পৰা মুকলি শ্ৰেণীলৈ অৱনতি ঘটিছে । যাৰ ফলত ভাৰতৰ বনজ সম্পদৰ মানদণ্ডৰ প্ৰতি উদ্বেগ প্ৰকাশ পাইছে।
ডেৰাডুনৰ বন গৱেষণা প্ৰতিষ্ঠানত প্ৰতিবেদন মুকলি অনুষ্ঠানত কেন্দ্ৰীয় পৰিৱেশ মন্ত্ৰী ভূপেন্দৰ যাদৱে কয় যে, ‘আমাৰ দেশে কাৰ্বন নিষ্কাশনৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ক্ষেত্ৰত লাভ কৰা সাফল্যসমূহক উল্লেখ কৰিবলৈ পাই সুখী হৈছো। প্ৰতিবেদনখনে ভাৰতৰ জলবায়ু লক্ষ্যৰ দিশত যথেষ্ট অগ্ৰগতিৰ ইংগিত দিয়ে, ২০০৫ চনৰ ভিত্তি ৰেখাৰ তুলনাত দেশখনে ২.২৯ বিলিয়ন টন অতিৰিক্ত কাৰ্বন ডুব যোৱাৰ সুবিধা লাভ কৰিছে। ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ জলবায়ু পৰিৱৰ্তন চুক্তি (UNCCC)ত ৰাষ্ট্ৰীয়ভাৱে নিৰ্ধাৰিত অৱদান (এনডিচি)ৰ অধীনত দাখিল কৰা কাৰ্বন নিষ্কাশনৰ লক্ষ্য ভাৰতে লাভ কৰিব বুলি মই যথেষ্ট নিশ্চিত।”
প্ৰতিবেদনখনে ৰাজ্যসমূহৰ মাজত এক বৈচিত্ৰময় ছবি দাঙি ধৰিছে। মধ্যপ্ৰদেশে সৰ্বাধিক বনাঞ্চল আৰু গছ আৱৰণেৰে (৮৫,৭২৪ বৰ্গ কিলোমিটাৰ) আগবাঢ়ি আছে। তাৰ পিছতে আছে অৰুণাচল প্ৰদেশ (৬৭,০৮৩ বৰ্গ কিলোমিটাৰ) আৰু মহাৰাষ্ট্ৰ (৬৫,৩৮৩ বৰ্গ কিলোমিটাৰ)। ছত্তীশগড়ত বনাঞ্চল আৰু গছৰ সংযুক্ত আৱৰণ (৬৮৪ বৰ্গ কিলোমিটাৰ) সৰ্বাধিক বৃদ্ধি পোৱাৰ পিছত উত্তৰ প্ৰদেশ (৫৫৯ বৰ্গ কিলোমিটাৰ), ওড়িশা (৫৫৯ বৰ্গ কিলোমিটাৰ) আৰু ৰাজস্থান (৩৯৪ বৰ্গ কিলোমিটাৰ)।
বিশুদ্ধ বনাঞ্চলৰ আৱৰণ বৃদ্ধিৰ ক্ষেত্ৰত মিজোৰামে ২৪২ বৰ্গ কিলোমিটাৰ ক্ষেত্ৰৰে আগবাঢ়ি আছে। তাৰ পিছতে গুজৰাট (১৮০ বৰ্গ কিলোমিটাৰ) আৰু ওড়িশা (১৫২ বৰ্গ কিলোমিটাৰ)। কিন্তু কিছুমান ৰাজ্যত বিদচ তিছু সময়ত যথেষ্ট হ্ৰাস দেখা গৈছে, মধ্যপ্ৰদেশত সৰ্বাধিক হ্ৰাস পোৱাৰ বিপৰীতে কৰ্ণাটক, লাডাখ আৰু নাগালেণ্ডচ ক্ৰমান্বয়ে হ্ৰাস পাইছে বনাঞ্চলৰ শতাংশ ।
উত্তৰ-পূব অঞ্চলটোৱে ইয়াৰ ভৌগোলিক অঞ্চলৰ ৬৭% বনাঞ্চলৰ অধীনত থকা সত্ত্বেও (১৭৪,৩৯৪.৭০ বৰ্গ কিলোমিটাৰ) ২০২১ চনৰ পৰা ৩২৭.৩০ বৰ্গ কিলোমিটাৰ হ্ৰাস পোৱাৰ সৈতে এক চিন্তনীয় ধাৰা উপস্থাপন কৰিছে।ভাৰতৰ অন্যতম জৈৱ বৈচিত্ৰ্যপূৰ্ণ অঞ্চলত এই হ্ৰাসে যথেষ্ট পৰিৱেশগত চিন্তাৰ সৃষ্টি কৰিছে।
দেশৰ বনাঞ্চল আৰু গছৰ সম্পদসমূহ নিৰীক্ষণৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য প্ৰদান কৰাৰ উপৰিও এই প্ৰতিবেদনে নীতি নিৰ্ধাৰক, পৰিকল্পনাকাৰী, ৰাজ্যিক বন বিভাগ, গৱেষণা সংস্থা, বিভিন্ন উন্নয়নমূলক কামৰ সৈতে জড়িত লাইন এজেন্সী, শিক্ষাবিদ, নাগৰিক সমাজ আৰু প্ৰাকৃতিক সম্পদ সংৰক্ষণ আৰু পৰিচালনাৰ প্ৰতি আগ্ৰহী সকলক সহায় কৰে।’ বুলি কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰী ভূপেন্দৰ যাদৱে উল্লেখ কৰে । তেওঁ লগতে কয় যে “বন আৱৰণৰ অডিট আৰু বিশ্লেষণ নীতি নিৰ্ধাৰণৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ। প্ৰকৃতিৰ সৈতে আমাৰ সম্পৰ্কৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি দেশৰ বনজ সম্পদৰ মৰ্যাদা জনাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ।”